Sự xuất hiện của biến thể Omicron: Báo hiệu một năm mới ảm đạm hay dấu hiệu của sự kết thúc đại dịch?

Một lần nữa, nước Anh đang phải trải qua mùa lễ hội bị ảnh hưởng bởi làn sóng Covid-19. Giáng sinh và năm mới vừa rồi đã bị phá hỏng bởi biến thể Alpha. Lần này, biến thể Omicron đã khiến cho số ca nhiễm tăng vọt lên.

Việc hủy bỏ lễ Giáng Sinh năm nay đã buộc phải đóng của các nhà hàng, quán rượu và câu lạc bộ ở Anh và khiến đất nước này lần nữa đứng trước một năm mới vô cùng ảm đạm khi Dịch vụ Y tế Quốc gia Anh (NHS) cảnh báo rằng Anh Quốc đang đối mặt với nguy cơ bị "choáng" bởi số bệnh nhân mắc bệnh ngày càng tăng.

Kịch bản này đã làm dấy lên sự lo ngại rằng liệu nó có đại diện cho viễn cảnh của những mùa Giáng Sinh sắp tới hay không. Các hạn chế xã hội và các mối đe dọa về việc đóng cửa có nguy cơ sẽ trở thành một điều hiển nhiên trong các kỳ nghỉ lễ khác của chúng ta.

Đó quả thật là một viễn cảnh khá chán nản, nhưng có thực tế không? Liệu có hợp lý không khi liên kết những điểm tương đồng giữa Giáng Sinh năm ngoái với Giáng Sinh năm nay? Đây quả thật là những câu hỏi quan trọng khi mà việc cố gắng trả lời chúng sẽ giúp chúng ta tìm ra manh mối của toàn bộ đại dịch.

Đợt bùng phát dịch năm nay so với năm ngoái như thế nào?

Thoạt nhìn, diễn biến dịch của hai năm giống nhau một cách kinh ngạc với số ca nhiễm tăng nhanh chỉ trong vài tuần ở Anh. Tuy nhiên, số trường hợp nhập viện và tử vong vì Covid-19 vẫn rất thấp khi mà biến thể Omicron qua nghiên cứu cho thấy gây ra ít trường hợp bệnh nặng hơn so với các phiên bản trước của nó. Các nhà khoa học thường coi những kết quả như thế này là một tin tốt nhưng vẫn đưa ra lời khuyên là nên thận trọng.

Có sự khác biệt đáng chú ý nào về độ tuổi của những người nhiễm biến thể của Omicron không?

Điều quan trọng là hầu hết các ca nhiễm Covid-19 với biến thể Omicron đều xảy ra ở những người trẻ tuổi, điều này khiến một số chuyên gia lo ngại rằng nếu Omicron bắt đầu tấn công những người thuộc độ tuổi lớn hơn, dễ bị mắc bệnh hơn thì số ca nhập viện có thể sẽ gia tăng. Mặc khác, một số lượng lớn người dân, đặc biệt là người cao tuổi, hiện đã được tiêm vaccine Covid-19 (bao gồm cả mũi tăng cường) sẽ có được sự bảo vệ đáng kể để chống lại biến thể Omicron. Tuy nhiên, các số liệu cụ thể hiện vẫn đang được thu thập và còn quá sớm để chắc chắn bất kỳ điều gì.

Liệu virus có yếu đi để gây ra nhiều ca bệnh hơn không?

Nhiều nhà khoa học tin rằng nhận định này có thể đúng. Giáo sư Khoa học Hô hấp tại Đại học Leicester, Julian Tang cho biết: "Tôi có cảm giác rằng biến thể Omicron có thể là bước đầu tiên trong quá trình virus Corona thích nghi với cơ thể người bằng cách tạo ra các triệu chứng bệnh "lành tính" hơn, theo một hướng nào đó, virus sẽ có lợi khi mà nó khiến người bệnh không bị bệnh quá nặng vì người bệnh lúc này có thể đi lại và giao tiếp với cộng đồng, khiến cho virus lây lan nhiều hơn."

Vậy liệu Covid-19 cuối cùng có thể hoạt động như bệnh cúm không?

Một số quan chức y tế đã dự đoán rằng Covid-19 cuối cùng có thể hoạt động giống như bệnh cúm, nhưng điều này cần phải có sự trợ giúp từ một loại vaccine hoàn toàn mới để đối phó với các chủng virus mới hàng năm.

Tuy vậy, Giáo sư Martin Hibberd tại Trường Vệ sinh và Y học Nhiệt đới London lập luận rằng: "Lý do các ca bệnh tăng cao hơn vào mùa đông là vì khả năng miễn dịch của chúng ta với virus Corona không kéo dài lâu. Và loại virus này có vẻ giống như các loại virus đã gây ra bệnh cảm lạnh thông thường hơn. Nói cách khác, chúng ta vẫn cần phải cân nhắc đến việc tiêm vaccine để chống lại Covid-19 hàng năm vì hệ miễn dịch sẽ luôn luôn có lỗ hổng."

Giáo sư Julian Tang nói thêm về vấn đề này, ông cho rằng điều này không có nghĩa là chúng ta sẽ phải đối mặt với sự u ám và diệt vong trong vòng 5 năm tới: "Tôi nghĩ rằng virus Corona sẽ tự mình tiến hóa và sẽ dễ lây lan hơn, gây ra bệnh nhẹ hơn đến mức bạn chỉ cần nghĩ đến việc tiêm phòng định kỳ cho những cá nhân có trạng thái sức khỏe dễ bị tổn thương hơn.".