Bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu thường tấn công mà không có dấu hiệu báo trước cho đến khi quá muộn. Kẻ giết người thầm lặng được liệt kê trong danh sách những căn bệnh góp phần vào cái chết của George Michael.
- Nghiên cứu mới nhất chỉ ra người nghiện rượu béo phì có nguy cơ mắc phải ung thư GẤP BA lần người thường
- Những chỉ dẫn mới được đưa ra có thể giúp hàng triệu phụ nữ mắc bệnh "lạc nội mạc tử cung"
Trong khi nhiều người trong chúng ta nghĩ rượu là nguyên nhân gây ra các bệnh về gan, thì lại có một tình trạng đang diễn ra âm thầm mà các chuyên gia lo ngại là nó sẽ nhanh chóng trở thành một dịch bệnh thầm lặng.
Bệnh gan nhiễm mỡ không cấu thành do rượu khá ít được biết đến (hay còn gọi là NALFD) có lẽ là một căn bệnh ẩn mà bạn chưa từng gặp trước đây, và cứ mỗi ba người thì sẽ có một người đang phát triển bệnh này.
NALFD là một thuật ngữ chung cho một số tình trạng sức khoẻ được kích hoạt bởi sự tích tụ chất béo trong gan của bạn. Tình trạng này không phải do rượu gây ra, nhưng việc uống rượu có thể khiến bệnh trở nên tồi tệ hơn.
Trở lại năm 2016, hồ sơ của NALFD tăng vọt sau khi báo cáo của nhân viên điều tra liệt kê nó là một trong những nguyên nhân gây tử vong cho siêu sao nhạc pop George Michael, người đã qua đời ở tuổi 53. Khi căn bệnh này kết hợp với các nguyên nhân khác của bệnh gan (nhiễm trùng như viêm gan hoặc uống nhiều rượu hơn so với mức khuyến nghị 14 đơn vị mỗi tuần), nó sẽ khiến bệnh gan trở thành kẻ giết người nguy hiểm nhất đối với những người trưởng thành ở độ tuổi 30 và 40.
Giám đốc điều hành của British Liver Trust - Pamela Healy cho biết, nhiều người không nhận ra cân nặng có thể là một yếu tố báo hiệu nguy cơ như thế nào: “Gan là một cơ quan quan trọng ngang với tim, nhưng mọi người thường không đánh giá cao tầm quan trọng của việc giữ cho gan nó khỏe mạnh. Và cũng có rất nhiều những đồn đoán xung quanh việc phát bệnh”.
"Ví dụ, nhiều người tin rằng bạn cần phải nghiện rượu thì mới có thể phát triển bệnh gan, trong khi 1/5 trong chúng ta đang uống rượu ở mức độ khiến gan gặp nguy hiểm cao. Nhiều người cũng không nhận ra rằng thừa cân là một trong những yếu tố nguy cơ chính. ”
Bệnh gan hầu như có thể phòng ngừa được, bởi cơ quan này có khả năng phục hồi cao và là cơ quan duy nhất trong cơ thể con người có thể tái sinh.
Vậy tại sao việc tăng thêm vài cân, thậm chí không nhất thiết phải là béo phì lại khiến cho nguy cơ tăng cao như vậy? Về cơ bản, một lá gan khỏe mạnh nên chứa ít hoặc không chứa chất béo. Tuy nhiên, chế độ ăn uống nghèo nàn và tăng cân khiến cho cứ ba người ở Anh thì có đến một người đang ở trong giai đoạn đầu của NAFLD.
Về cơ bản, điều này có nghĩa là họ đã có một lượng nhỏ chất béo trong gan, và điều này có thể chưa gây ra vấn đề gì cho họ, nhưng khi mức độ chất béo tăng lên, sẽ làm tăng nguy cơ huyết áp cao cũng như các bệnh về thận và tiểu đường.
Ban đầu, sự tích tụ chất béo không gây ra triệu chứng gì, nhưng nếu không được kiểm soát, nó có thể chuyển thành một tình trạng nghiêm trọng hơn được gọi là viêm gan nhiễm mỡ không do rượu, hoặc NASH, tại nơi gan bị viêm. Theo thời gian, chứng viêm này làm sẹo cả mạch máu và gan. Người vô tình mắc phải sẽ vẫn không nhận ra vì gan có thể vẫn hoạt động bình thường.
NHS (Dịch vụ Y tế Quốc gia Anh Quốc) cho biết một số người có thể gặp các triệu chứng như:
- Đau âm ỉ hoặc đau nhức ở phía trên bên phải của bụng (phía dưới bên phải của xương sườn),
- Cực kỳ mệt mỏi
- Giảm cân không lý do
- Suy nhược
Các triệu chứng thường trở nên rõ ràng hơn nhiều sau khi bệnh xơ gan bắt đầu, khi tình trạng viêm nhiễm kéo dài nhiều năm, gan sẽ trở nên sần sùi và giảm kích thước. Ở giai đoạn này, các triệu chứng bao gồm:
- Vàng da và lòng trắng của mắt
- Ngứa da
- Sưng ở chân, mắt cá chân, bàn chân hoặc bụng
Những tổn thương này thường không thể phục hồi, và nguy cơ suy gan cũng như ung thư gan sẽ tăng lên đáng kể.
Bởi vì căn bệnh này đang lan truyền nhanh và thường không được chú ý, các chuyên gia nhấn mạnh rằng điều quan trọng là cần phải thay đổi lối sống sớm hơn trong cuộc sống.
Giáo sư Jonathan Fallowfield, người đứng đầu nghiên cứu về gan tại Đại học Edinburgh cho biết: “5% người mắc NASH dự kiến sẽ tăng lên 7% vào năm 2030.”
“Nhìn chung, hầu hết mọi người đều không biết mình bị gan nhiễm mỡ. Đây thường là những người gầy bên ngoài và béo bên trong. Họ có xu hướng mang mỡ nội tạng xung quanh bụng và hiếm khi có bất kỳ triệu chứng nào ngoài mệt mỏi ”.
Giáo sư Fallowfield cho biết, mặc dù NAFLD không có mối liên hệ chặt chẽ với rượu, nhưng nó có một sự trùng lặp lớn với bệnh gan do rượu gây ra. Về cơ bản, những người uống quá nhiều sẽ có nhiều khả năng có chế độ ăn uống và lối sống kém.
Giáo sư cho biết cách điều trị tốt nhất cho NAFLD chỉ đơn giản là giảm cân.
Ông nói: “Bạn chỉ cần phải giảm khoảng 10% trọng lượng cơ thể để đảo ngược nó và thậm chí có thể đẩy lùi quá trình xơ hóa gan, nâng cao chất lượng cuộc sống của bạn”.
Theo Mirror