5 bệnh ung thư nguy hiểm cần sàng lọc và khám sức khỏe định kỳ: Chuyên gia khuyên nên 'biết sớm' để 'trị lành'

Theo Hiệp hội Ung thư Mỹ (ACS), với hơn 1,9 triệu ca ung thư mới dự kiến ​​được chẩn đoán ở Mỹ vào năm 2023, việc sàng lọc là rất quan trọng để phát hiện bệnh ở giai đoạn đầu trước khi các triệu chứng xuất hiện - khi tỷ lệ điều trị thành công ở giai đoạn này là rất thấp.

Có nhiều phương pháp sàng lọc khác nhau được sử dụng cho nhiều loại ung thư khác nhau khiến nhiều người bối rối không biết nên đi khám sàng lọc bệnh gì. Tiến sĩ Paunel Vukasinov, chuyên gia nội khoa và giám đốc y tế tại Văn phòng Y tế Manhattan ở thành phố New York, đã chia sẻ những hiểu và khuyến nghị của mình về việc sàng lọc ung thư hàng năm.

Tiến sĩ Vukasinov nói với Fox News Digital: “Sàng lọc ung thư định kỳ là một xét nghiệm để tìm hiểu xem ai đó có bị ung thư hay không trước khi có bất kỳ dấu hiệu hoặc triệu chứng nào". 

Dưới đây là các khuyến nghị sàng lọc được đưa ra bởi Lực lượng đặc nhiệm các dịch vụ phòng ngừa bệnh tật Mỹ (USPSTF). 

Sàng lọc ung thư vú

Theo BreastCancer.org, khoảng 13% (khoảng 1/8) phụ nữ Mỹ mắc bệnh ung thư tiểu thùy vú xâm lấn trong đời.

USPSTF hiện khuyến nghị phụ nữ nên bắt đầu trao đổi với các dịch vụ chăm sóc sức khoẻ về việc sàng lọc ung thư vú ở tuổi 40. Thay đổi này được công bố vào tháng 5/2023, khi độ tuổi được khuyến nghị sàng lọc ung thư vú giảm từ 50 tuổi xuống 40 tuổi.

Theo Tiến sĩ Vukasinov, chụp quang tuyến vú (chụp X quang vú) thường được khuyến nghị hai năm một lần bắt đầu từ tuổi 40, nhưng điều này có thể sớm hơn đối với những phụ nữ có nguy cơ mắc bệnh ung thư vú cao hơn, bao gồm các nhóm sau:

Phụ nữ có tiền sử cá nhân hoặc gia đình mắc bệnh vú hoặc ung thư vú hoặc ung thư buồng trứng. 

Phụ nữ bắt đầu có kinh trước 12 tuổi

Phụ nữ có đột biến gen đã biết

Phụ nữ đã tiếp xúc với bức xạ

Phụ nữ tiếp xúc với một số loại thuốc và liệu pháp hormone

Ngoài chụp quang tuyến vú, chụp MRI vú đôi cũng được áp dụng. Ngoài ra, “tự khám" là một trong những hình thức sàng lọc ung thư đơn giản nhất. Điều quan trọng là bạn phải nhận thức được ý nghĩa và cảm giác "bình thường" đối với cơ thể của chính mình và tham khảo ý kiến ​​bác sĩ khi có điều gì đó không ổn, theo chia sẻ của Tiến sĩ Vukasinov. 

Mặc dù Hiệp hội Ung thư Mỹ (ACS) không khuyến nghị kiểm tra vú lâm sàng thường xuyên hoặc tự kiểm tra vú như một phần của sàng lọc ung thư vú định kỳ, tổ chức này lưu ý trên trang web của mình rằng “phụ nữ nên làm quen với hình dáng và cảm giác bình thường của bộ ngực và nên cảnh báo khi thấy một dấu hiệu bất kỳ bất thường". 

Sàng lọc ung thư cổ tử cung

Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC), mỗi năm ở Mỹ có khoảng 11.500 ca ung thư cổ tử cung mới, cướp đi sinh mạng của 4.000 phụ nữ.

Tiến sĩ Vukasinov lưu ý rằng không chỉ có thể phát hiện sớm ung thư cổ tử cung bằng cách kiểm tra ung thư định kỳ mà còn có thể phát hiện ra ung thư cổ tử cung khi vẫn đang ở giai đoạn “tiền ung thư”.  

Sàng lọc ung thư cổ tử cung được thực hiện thông qua xét nghiệm Pap hay còn gọi là xét nghiệm Pap smear hoặc phết tế bào cổ tử cung.

Trong quá trình kiểm tra này, bác sĩ sẽ cạo phần ngoài cổ tử cung để thu thập các mẫu tế bào, sau đó gửi đến phòng thí nghiệm để kiểm tra xem có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào có thể chỉ ra tế bào ung thư hoặc tiền ung thư hay không.

Tiến sĩ Vukasinov cho biết: “Những xét nghiệm định kỳ này thường được thực hiện bởi bác sĩ sản phụ khoa, nhưng nhiều văn phòng và phòng khám của bác sĩ cũng có thể thực hiện". 

Bác sĩ lưu ý, việc sàng lọc ung thư cổ tử cung thường bắt đầu ở tuổi 21 và tiếp tục cho đến khoảng 65 tuổi đối với hầu hết phụ nữ.

Sàng lọc ung thư đại trực tràng

Ung thư đại trực tràng (đại tràng và trực tràng) là loại ung thư được chẩn đoán phổ biến thứ ba ở Mỹ, theo ACS. Năm 2023, các chuyên gia dự đoán sẽ có 106.970 ca ung thư ruột kết mới và 46.050 ca ung thư trực tràng mới.

Những bệnh ung thư này thường bắt đầu bằng các polyp phát triển chậm, là những khối tế bào nhỏ tích tụ trong niêm mạc đại tràng. Trong quá trình khám sàng lọc ung thư định kỳ, những polyp này có thể được phát hiện và loại bỏ. 

Hình thức sàng lọc ung thư đại trực tràng phổ biến nhất là nội soi. Tiến sĩ Vukasinov cho biết: “Nội soi nói chung là một thủ tục ngoại trú, trong đó bác sĩ sẽ kiểm tra ruột kết bằng một dụng cụ linh hoạt. Đối với hầu hết mọi người, quá trình sàng lọc này bắt đầu ở tuổi 45 và cần theo dõi 5 năm một lần."

Sàng lọc ung thư phổi

Trang web ACS cho biết, ung thư phổi là loại ung thư phổ biến thứ hai ở Mỹ, không tính ung thư da. ACS ước tính vào năm 2023, sẽ có 238.340 ca mắc mới và 127.070 ca tử vong vì căn bệnh này.

Không phải ai cũng cần sàng lọc ung thư phổi, nhưng rất quan trọng đối với những đối tượng sau: 

Những người hút thuốc hoặc đã bỏ thuốc trong vòng 15 năm qua

Những người ở độ tuổi từ 50 đến 80

Những người có tiền sử hút thuốc từ 20 gói/năm trở lên

Tiến sĩ Vukasinov giải thích: “Gói/năm” là thước đo mức tiêu thụ thuốc lá của một người. Một gói một năm có nghĩa là trung bình một người hút một bao thuốc lá mỗi ngày trong một năm. 

“Vì vậy, 20 gói/năm có thể là một gói mỗi ngày trong 20 năm, hai gói mỗi ngày trong 10 năm hoặc nửa gói mỗi ngày trong 40 năm. Điều này sẽ khác nhau đối với mỗi người và thậm chí trong suốt cuộc đời của chính người đó. 

Một loại chụp X-quang đặc biệt, chụp cắt lớp vi tính (CT) liều thấp, được sử dụng để kiểm tra phổi xem có dấu hiệu ung thư hay không. Tiến sĩ Vukasinov cho biết: “Tính đến hôm nay, đây là hoạt động sàng lọc ung thư phổi định kỳ duy nhất được khuyến nghị”.

Sàng lọc ung thư da

Theo ACS, ung thư da là loại ung thư phổ biến nhất ở Mỹ, với khoảng 5,4 triệu trường hợp được chẩn đoán mỗi năm. Các chuyên gia cho biết, mặc dù ung thư da thường dễ điều trị hơn các loại khác nhưng việc điều trị sớm và nhanh vẫn rất quan trọng để cải thiện tiên lượng lâu dài. 

Tiến sĩ Vukasinov cho biết: “Bác sĩ da liễu có thể giúp xác định nhịp độ tốt nhất cho việc sàng lọc ung thư da. Đây vẫn là một lĩnh vực nghiên cứu tích cực, nhưng việc sàng lọc ung thư da có thể đặc biệt quan trọng đối với những người có tiền sử gia đình mắc bệnh ung thư da hoặc hiện có các dấu hiệu ung thư da, chẳng hạn như các đặc điểm da không đều hoặc thay đổi”.

Trên trang web của ACS, mặc dù ACS không có bất kỳ hướng dẫn chính thức nào về sàng lọc ung thư da, nhưng nhiều bác sĩ khuyên mỗi người nên tự kiểm tra hàng tháng.

Các sàng lọc ung thư khác

Có hơn 100 loại ung thư được ghi nhận, nhưng việc sàng lọc không được khuyến khích cho tất cả các loại hoặc cho tất cả mọi người.

Theo Văn phòng Y tế Manhattan, đối với một số loại ung thư, bản thân việc sàng lọc không cho thấy lợi ích sức khỏe hoặc có thể gây ra nhiều rủi ro hơn căn bệnh này: "Một số xét nghiệm nhất định có thể gây hại, chẳng hạn như nếu chúng dẫn đến biến chứng trực tiếp từ quy trình hoặc dẫn đến tác hại gián tiếp thông qua kết quả dương tính giả hoặc âm tính giả.” 

Việc sàng lọc được khuyến khích rộng rãi hơn cho những người có tiền sử cá nhân hoặc gia đình mắc một loại ung thư nhất định. 

Tiến sĩ Vukasinov chi biết: “Đối với những ai không chắc chắn, hãy nói chuyện với bác sĩ chăm sóc chính của bạn. Chia sẻ mối quan tâm của bạn và những gì bạn hy vọng đạt được thông qua sàng lọc ung thư. Y học phát triển liên tục mỗi ngày - và bác sĩ của bạn có thể giúp bạn điều hướng để nhận được sự chăm sóc mà bạn cần".