Cuộc sống 9 hộ gia đình "mắc kẹt" nơi nghĩa trang: Ngày nghe kèn, đêm tiếng thầy cúng

Ông Nguyễn Bá Hinh, 73 tuổi, ngụ tại tổ dân phố Xuân Nguyên, phường Nguyên Bình, thị xã Nghi Sơn (Thanh Hóa) buồn bã nói, đã hơn chục năm qua gia đình sống cạnh nghĩa trang. “Ban ngày nghe trống kèn đám ma, ban đêm nghe tiếng thầy cúng bốc mộ. Mỗi lần có đám tang, người ta đốt giường chiếu, quần áo của người đã khuất bốc mùi rất khó chịu. Rồi hòm ván bốc mộ bị bỏ lại nghĩa trang gây ô nhiễm không thể chịu nổi”, ông Hinh bức xúc cho biết.

Theo ông Hinh, nghĩa trang nhân dân thị xã Nghi Sơn thành lập năm 2007, thi công năm 2010. Kể từ đó, gần chục hộ gia đình bị mắc kẹt phía trong. Muốn đi vào nhà phải đi qua nghĩa trang, hàng hàng, lớp lớp các khu mộ, người sống ở lẫn với người chết.

Ao nước trước nhà ông Hinh nằm sát các khu mộ mới chôn nước nổi váng xanh-đen. Nhiều năm qua, các hộ gia đình ở đây không có nước sạch, chỉ dùng nước giếng khoan và nước từ khe núi. Trời mưa, lối vào nhà nhầy nhụa bùn đất. Theo tập tục địa phương, ngoài các loại mộ chôn cất sau hỏa táng, hiện còn rất nhiều gia đình chôn cất người chết theo hình thức hung táng. Việc bốc mộ gây ra nhiều hệ lụy xấu về môi trường.

Chỉ tay về phía một ngôi nhà hàng xóm bỏ hoang, cây cối mọc um tùm, ông Hinh cho biết, trong số 9 hộ gia đình chung cảnh ngộ, một số hộ đã chuyển đi nơi khác vì không thể chịu nổi cảnh sống chung với người chết.

“Gia đình tôi vì khó khăn, không có điều kiện để mua đất, làm nhà nên cực chẳng đã mới phải ở lại đây trong tình trạng môi trường sống bị ô nhiễm nặng từ nguồn nước, không khí, chưa kể yếu tố tâm linh. Nhà có việc, mời khách đến rất ngại”, ông Hinh phàn nàn.

Cũng theo ông Hinh, mới đây, chính quyền địa phương đã đến kiểm kê hiện trạng đất đai, nhà cửa để thực hiện dự án Nghĩa trang nhân dân thị xã Nghi Sơn (giai đoạn 2) nhưng chưa biết đến bao giờ gia đình ông được di dời đến nơi ở mới.

Gia đình bà Nguyễn Thị Nghị có 3 thế hệ chung sống ở cạnh nghĩa trang đã hơn 10 năm. Cổng chính của gia đình hướng thẳng đến khu mộ.

“Buổi sáng cứ mở cửa ra là nhìn thấy mồ mả. Hầu như ngày nào cũng nghe tiếng kèn trống, cũng thấy xe tang đi qua ngõ. Nhà có đám giỗ còn đỡ, chứ cưới xin mời khách đến rất ngại. Có nhà đang tổ chức cưới cho con thì đám tang trống kèn đi qua ngõ”, bà Nghị buồn rầu kể.

Bà Nghị cho biết, gia đình ở đây từ năm 1964, đất đai ổn định, không có tranh chấp, khiếu kiện. Năm 2010, quá trình giải phóng mặt bằng thực hiện dự án nghĩa trang nhân dân thị xã Nghi Sơn (giai đoạn 1), do không đồng ý với mức bồi thường hỗ trợ, nhất là việc tái định cư nên nhiều hộ gia đình không di dời. Hơn 10 năm qua, số mộ mỗi ngày một nhiều khiến cho gia đình bà rơi vào tình cảnh người sống ở cạnh người chết.

Trong đơn gửi cơ quan chức năng, cụ Nguyễn Hữu Trịch, 94 tuổi (bố chồng bà Nghị) trình bày: hiện tại mộ chôn tại nghĩa trang đã cách nhà 20m, gây ô nhiễm môi trường, ô nhiễm tiếng ồn, ảnh hưởng đến nguồn nước sinh hoạt, việc đi lại khó khăn… Gia đình ông đã nhiều lần đề nghị đến chính quyền địa phương nhưng chưa được giải quyết thỏa đáng.

Ông Trịch bày tỏ lo ngại khi tới đây, gia đình ông không thuộc diện được di dời đến nơi ở mới khi thực hiện Dự án nghĩa trang nhân dân thị xã Nghi Sơn (giai đoạn 2) như các hộ gia đình còn lại.

Ông Lê Huy Dương, chủ tịch UBND phường Nguyên Bình cho biết, hiện tượng nghĩa trang gây ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng đến cuộc sống của các hộ gia đình tại tổ dân phố Xuân Nguyên là có thật. Chính quyền địa phương đã tuyên truyền để người dân khi chôn cất, nhất là khi cải táng nâng cao nhận thức về bảo vệ môi trường nhưng chưa thể triệt để.

Nghĩa trang nhân dân thị xã Nghi Sơn được giao cho Đội quy tắc đô thị thị xã quản lý. Hiện nay, giai đoạn 2 của dự án đang tiến hành kiểm kê đất đai, tài sản trên đất để giải phóng mặt bằng. Đa số các gia đình sẽ được di dời đến nơi ở mới, dự kiến trong năm 2025.

“Riêng trường hợp hộ gia đình cụ Nguyễn Hữu Trịch, chúng tôi đã nhận được đơn kiến nghị. Về thực tế, địa phương ghi nhận phản ánh, kiến nghị của gia đình là có cơ sở. Việc này thuộc thẩm quyền của UBND thị xã Nghi Sơn nên chúng tôi đã báo cáo lên cấp trên để giải quyết cho người dân”, ông Dương nói.

Theo ông Dương, dự án nghĩa trang nhân dân thị xã Nghi Sơn được chia làm 2 giai đoạn. Giai đoạn 1 có diện tích 25ha hiện đã cơ bản lấp đầy, giai đoạn 2 có diện tích khoảng 17ha. Hiện cơ quan chức năng đang tiến hành các thủ tục để triển khai dự án, trong đó có việc lựa chọn khu tái định cư phục vụ cho các hộ gia đình bị ảnh hưởng di dời đến nơi ở mới.