Sau khi đại dịch covid-19 đi qua, nhiều người đặt câu hỏi liệu có cần phải tiêm nhắc lại vaccine hàng năm như cúm mùa không? Câu trả lời phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau.
- BS Trương Hữu Khanh: 5 loại thuốc cần chuẩn bị sẵn trong nhà nếu 'bất ngờ' thành F0, loại cuối cùng cần đặc biệt lưu ý
- Bộ Y tế quy định hai nhóm đối tượng sau sẽ bị trì hoãn tiêm vaccine COVID-19
Ở thời điểm hiện tại, sau khi biến chủng Omicron xuất hiện, nhiều nước trên thế giới hiện đang đồng loạt tăng cường tiêm mũi 3 và mũi 4 vaccine Covid-19. Sau hơn 2 năm đối diện với dịch bệnh Covid-19, nhiều người đặt câu hỏi, liệu sau khi dịch bệnh qua đi, thế giới cần tiêm nhắc lại vaccine Covid-19 hàng năm như cúm mùa hay không?
Theo VnExpress dẫn tin từ Trung tâm Y tế Cedars-Sinai, việc có phải tiêm phòng Covid-19 suốt đời như tiêm ngừa cúm hay không đến nay vẫn chưa có câu trả lời. Hiện giới chuyên gia chưa hiểu rõ độ bền của vaccine ngừa Covid-19. Một số nghiên cứu sơ bộ cho thấy miễn dịch từ hai liều vaccine suy yếu sau khoảng 6 tháng.
Tất cả các loại vaccine đều kích hoạt phản ứng miễn dịch, nhưng phản ứng này kéo dài bao lâu phụ thuộc vào nhiều yếu tố, gồm khả năng đột biến của virus, hoạt động của tế bào miễn dịch và thời gian giữa các liều.
Đầu tiên là yếu tố đột biến của virus. Theo các chuyên gia, nếu virus nhân lên nhanh chóng, nó sẽ tạo ra nhiều đột biến hơn, từ đó hình thành biến chủng. Việc hiện càng có nhiều biến chủng xuất hiện, càng khó để có thể phát triển một loại vaccine bảo vệ lâu dài. Chính vì vậy, việc các loại virus nhân lên nhanh và đột biến nhiều đang đặt ra thách thức cho nhà sản xuất vaccine.
Yếu tố thứ hai là hoạt động của tế bào miễn dịch sau khi tiêm chủng. Đối với nhiều mầm bệnh, kháng thể là yếu tố then chốt. Song ở những loại virus khác như lao, sốt rét và HIV, tế bào B và T quan trọng hơn. Dù không được nhắc đến nhiều như kháng thể, hai tế bào này đóng vai trò lớn trong việc duy trì khả năng miễn dịch sau tiêm.
Yếu tố thứ ba là số liều vaccine và thời gian giữa các liều. Hầu hết các loại vaccine Covid-19 đều yêu cầu tiêm hai liều, giống với những vaccine dành cho trẻ em. Giữa đại dịch, thời gian là yếu tố then chốt. Các loại vaccine được đưa ra thị trường ngay khi chúng an toàn và hiệu quả. Song, đôi khi, phản ứng miễn dịch không phát triển đủ lượng kháng thể, hoặc miễn dịch suy giảm rất nhanh nên phải dùng liều thứ hai, thứ ba.
Dù chưa có câu trả lời chính xác cho việc tiêm nhắc lại vaccine Covid-19 hằng năm hay không nhưng có một điều chắc chắn rằng nếu còn nhiều khu vực trên thế giới chưa được tiêm vaccine đầy đủ thì số ca nhiễm còn tăng, và đó là điều kiện để các biến chủng mới xuất hiện, khiến con người phải tiêm nhắc lại.