Khẩu trang có thể bảo vệ tốt ngay cả khi bạn là người duy nhất đeo chúng!

Các quy tắc về mặt nạ phòng COVID được áp dụng trên khắp toàn cầu. Trong thời kỳ đỉnh điểm của sự gia tăng Omicron, hầu hết các quốc gia đều từ chối đưa ra các chính sách mới về đeo khẩu trang trong nhà.

Ở Mỹ, trong ba tuần qua, bảy tiểu bang đã tuyên bố chấm dứt các nhiệm vụ về đeo khẩu trang hiện có. Theo dữ liệu do trang Kaiser Family Foundation thu thập, chỉ có chín bang có bất kỳ loại khẩu trang nào an toàn được ủy quyền. Vào cuối tháng, hai trong số đó sẽ hết hạn.

Mặc dù các trường hợp Omicron đã giảm đáng kể, nhưng sự lây truyền COVID vẫn ở mức cao trên hầu hết các quốc gia. Nhiều nhà dịch tễ học và các tổng thống đã chỉ trích các biện pháp phòng ngừa bằng cách giảm việc đeo khẩu trang là quá sớm, ngay cả khi họ đồng ý rằng việc đeo khẩu trang có thể được nới lỏng trong tương lai.

Bạn có thể hỏi một câu hỏi đã trở nên quen thuộc: Trách nhiệm cá nhân của bạn khi đối mặt với một vấn đề xã hội là gì? Đây là một câu chuyện đã diễn ra với các chính sách tăng cường, kiểm tra COVID và các chính sách cách ly thoải mái. Không phải lúc nào câu trả lời cũng khiến bạn hài lòng: Bạn không thể tự mình kết thúc đại dịch, nhưng bạn có thể làm cho mình an toàn hơn.

Không ai xung quanh tôi đang đeo khẩu trang. Tôi vẫn đeo một cái sẽ bảo vệ tôi chứ?

Câu trả lời ngắn gọn, có.

Tất cả các loại khẩu trang dường như làm giảm cơ hội nhiễm COVID của một người nào đó. Dữ liệu thử nghiệm trong thế giới thực rất khó thu thập, thật là phi đạo đức khi ngăn mọi người đeo khẩu trang vì mục đích thử nghiệm. Nhưng một nghiên cứu được CDC công bố gần đây đã kiểm tra thói quen của hơn 1.800 người dân California, Mỹ và phát hiện ra rằng những người luôn đeo ít nhất một chiếc khẩu trang vải trong nhà có ít khả năng cho kết quả dương tính với COVID hơn những người không đeo. 

Điều đó không có nghĩa là tất cả các mặt nạ đều cung cấp khả năng bảo vệ như nhau. Nghiên cứu ở California cho thấy những người đeo mặt nạ phòng độc N95 ở tất cả các môi trường công cộng trong nhà ít có khả năng cho kết quả dương tính hơn 83% - một cải tiến lớn so với khẩu trang bằng vải. 

Marcus Schabacker, chủ tịch của ECRI, một tổ chức phi lợi nhuận đánh giá độc lập thiết bị y tế cho biết: "Nếu bạn muốn tham gia vào cuộc sống hàng ngày và bạn cảm thấy cần phải bảo vệ bản thân nhiều hơn, bạn thực sự cần phải nâng cấp sức khỏe của mình và sử dụng mặt nạ N95".

Một phần của sự nhầm lẫn về lợi ích của việc đeo mặt nạ được chỉ ra trongviệc Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh từng khuyến nghị có thể sử dụng bất kỳ loại mặt nạ nào, trước khi nhấn mạnh đến lợi ích của N95 vào tháng trước. Điều đó có nghĩa là ngay từ đầu khẩu trang vải đã không hiệu quả?

Không hề: Điều quan trọng cần ghi nhớ là khẩu trang vải và khẩu trang phẫu thuật mang lại lợi ích xã hội, ngay cả khi chúng ít làm giảm nguy cơ cá nhân bị nhiễm của bạn. Khẩu trang dùng trong phẫu thuật khá tốt trong việc ngăn bạn phát tán các phần tử virus, mặc dù nó kém hiệu quả hơn khẩu trang N95. Khẩu trang vải ít hiệu quả hơn khẩu trang phẫu thuật hoặc khẩu trang phòng độc, nhưng vẫn chứa một số lợi ích phòng dịch.

Và điều đó có nghĩa là bất kỳ loại khẩu trang nào cũng có thể là một công cụ hữu ích cho sức khỏe cộng đồng, ngay cả khi nó không mang lại sự bảo vệ tốt nhất tuyệt đối cho người đeo. 

Hãy suy nghĩ về nó theo cách này. Giả sử khẩu trang vải làm giảm 50% khả năng nhiễm COVID, như trong nghiên cứu ở California. Sự lây truyền COVID sẽ chậm hơn, giảm nhẹ gánh nặng cho các bệnh viện và ngăn ngừa nhiều bệnh nhiễm trùng trong toàn xã hội. 

Đó là lý do tại sao CDC hiện khuyến nghị sử dụng khẩu trang N95 hoặc các mặt nạ phòng độc tương tự để bảo vệ bản thân khỏi bị nhiễm trùng. Miễn là những chiếc khẩu trang này vừa khít, chúng sẽ lọc ra khoảng 95% các hạt bụi chưa vi khuẩn đến với bạn.

Theo ước tính của ECRI, một người đeo mặt nạ phòng độc có thể được bảo vệ trong khoảng thời gian gấp bảy lần người đeo mặt nạ vải, tất cả những sản phẩm khẩu trang khác đều bình đẳng. Một nghiên cứu khác từ tháng 12 năm 2021 cho thấy, dựa trên mô hình hạt, nếu một người khỏe mạnh dùng khẩu trang N95 dành 20 phút ngay cạnh người bị nhiễm bệnh đeo mặt nạ phẫu thuật, họ có ít hơn 1% cơ hội bị nhiễm COVID. Nếu cả hai đều không được che mặt, người khỏe mạnh sẽ có 90% khả năng nhiễm vi rút.

Mặt nạ N95 bảo vệ người đeo "ngay cả khi những người bạn đang tương tác không mặc gì hoặc bị nhiễm bệnh" Schabacker nói. "Điều đó kết hợp với một số lượng hiệu quả nhất định của các kháng thể của bạn, từ việc tiêm chủng hoặc do nhiễm trùng tự nhiên, sẽ giúp bảo vệ bạn trong hầu hết các tình huống, như phương tiện giao thông công cộng, phòng học, mua sắm,..."

Tôi có nên đeo mặt nạ, khẩu trang khi ở gần những người dễ bị bệnh hay không?

Mặt nạ thậm chí còn tốt hơn trong việc ngăn bạn lây lan COVID cho người khác. Nếu bạn có người thân có nguy cơ mắc bệnh nặng hoặc trẻ em chưa được tiêm chủng, đeo khẩu trang sẽ hoàn toàn giúp họ an toàn hơn.

Mặc dù khẩu trang vải giúp giảm nguy cơ truyền COVID, nhưng mặt nạ phòng độc lại gần như loại bỏ nó.

Minh chứng rõ ràng nhất về hiệu quả đó đến từ một nghiên cứu được công bố vào tháng Giêng. Các nhà nghiên cứu đã đưa các đối tượng thử nghiệm vào một phòng thí nghiệm, đưa cho họ nhiều loại mặt nạ và ghi lại họ nói và ho trước một máy ảnh thường được sử dụng để nghiên cứu chuyển động của nhiên liệu máy bay. 

Kareem Ahmed, tác giả cấp cao của nghiên cứu và là một nhà nghiên cứu hàng không vũ trụ tại Đại học Trung tâm Florida cho biết "Con số đó vẫn còn tương đối lớn. Nếu chúng tôi đang nói chuyện với nhau, rất có thể bạn sẽ ở trong phạm vi từ một đến hai mét và dễ bị lây nhiếm"

Hạn chế của việc đeo khẩu trang là gì?

Mặt nạ chỉ hoạt động nếu bạn thực sự đeo nó. Hãy chắc chắn rằng nó thoải mái và vừa vặn. Bạn có thể phải thử một vài phiên bản khác nhau, mặc dù Schabacker lưu ý rằng nhiều cửa hàng thuốc hiện cung cấp mặt nạ phòng độc N95 miễn phí từ chính phủ liên bang ở Mỹ. 

Ahmed nói rằng một cách dễ dàng để kiểm tra độ vừa vặn của mặt nạ là xem kính của bạn có bị mờ khi đeo hay không.

Và hãy chú ý đeo khẩu trang trong những tình huống quan trọng nhất. Trong một bài báo có tiêu đề "COVID-19 phân đôi sai", được xuất bản vào mùa hè năm ngoái, một nhóm các nhà nghiên cứu sức khỏe cộng đồng, nhà virus học và nhà dịch tễ học lập luận rằng các nhà hoạch định chính sách nên tìm kiếm điểm trung gian giữa việc đeo mặt nạ phổ biến và không có yêu cầu nào về mặt nạ. Nhóm nghiên cứu viết: "Không phải tất cả các hoạt động xã hội đều có thể đeo mặt nạ hoặc khẩu trang, đôi lúc đeo sai cách cũng gây nguy cơ lây nhiễm SARS-CoV-2 như nhau."

Các nguyên tắc tương tự cũng đúng đối với các cá nhân. Khi có nguy cơ cao như ở gần những người bị nhiễm bệnh, hãy đeo khẩu trang. Nói chung, điều đó có nghĩa là không gian công cộng hay trong nhà, hoặc đám đông chật cứng bên ngoài bẹn cũng nên đeo khẩu trang. Trong nhà, khẩu trang hữu dụng nhất khi có khách đến thăm. Điều đó vẫn đúng khi tất cả mọi người đều được chủng ngừa.

Khẩu trang chỉ là một công cụ để giảm nguy cơ nhiễm trùng. Nó không phải là một chiếc khăn ma thuật. Bạn càng dành ít thời gian ở những nơi chật hẹp với những người bên ngoài gia đình trực tiếp của mình, thì khẩu trang càng cần ít công việc hơn và phát huy hiệu quả cũng tốt hơn.

Theo Popsci