F0 nhiều hơn F1, làm gì để tránh lây nhiễm chéo trong nhà?

Dịch Covid-19 tại Hà Nội tiếp tục diễn biến phức tạp khi ngày 28/2 đã vượt gần 13.000 ca nhiễm. Theo đánh giá cấp độ dịch, 74 xã, phường, thị trấn đã chuyển sang cấp độ 3 (màu cam, nguy cơ cao), chiếm 12,8%. Tuy nhiên số bệnh nhân thể nhẹ, không triệu chứng chiếm đa số 96%, (trong đó 95% tổng số ca nhiễm điều trị tại nhà), kiểm soát số ca điều trị chuyển tầng 2 và 3.

Các chuyên gia dự báo, trong 2 tuần nữa số ca mắc ở Hà Nội vẫn sẽ tiếp tục tăng cao và khả năng có thể đạt đỉnh tùy vào các biện pháp phòng, chống dịch.

Thành phố đánh giá đây là thách thức, áp lực và khó khăn rất lớn đối với hệ thống y tế cơ sở nếu không kịp thời đưa ra các giải pháp công nghệ và ý thức người dân.

Số ca mắc Covid-19 trên cả nước đang tăng chóng mặt (Ảnh minh họa)

Làm gì để tránh lây nhiễm chéo trong nhà?

PGS.TS Nguyễn Huy Nga - Nguyên Cục trưởng Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) cho biết, để tránh lây nhiễm khi sinh sống cùng người bệnh Covid-19, những người thân trong gia đình tốt nhất ở và sinh hoạt (tắm giặt, ăn uống) phòng riêng biệt.

Dù là F0 hay F1, các thành viên đều tuân thủ đeo khẩu trang, thường xuyên theo dõi sức khoẻ bản thân.

"Mọi người nên hạn chế nói chuyện, có thể gọi điện hoặc nhắn tin. Đặc biệt các vị trí như bếp nấu, nhà vệ sinh, tay nắm cửa,... cần tránh tiếp xúc", PGS.TS Nguyễn Huy Nga nói.

Theo vị chuyên gia này, nếu phải sử dụng chung nhà vệ sinh, thì cả F0 và F1 phải có ý thức. Nếu giữ nhà vệ sinh sạch sẽ, thông thoáng thì nguy cơ lây lan không lớn. Mỗi người sau khi sử dụng xong thì nên cọ rửa, dội nước xà phòng, tẩy rửa thì mới đảm bảo an toàn. Người dùng khi đi vệ sinh cần đậy nắp lại mới dội nước để tránh chất thải bắn ra ngoài.

Các thành viên không nên ho, khạc nhổ bừa bãi để tránh virus lây lan. Chú ý vệ sinh thường xuyên các vị trí như tay nắm cửa nhà vệ sinh, công tắc điện.

Mọi người nên hạn chế nói chuyện và tránh tiếp xúc ở các vị trí như tay nắm cửa, nhà vệ sinh (Ảnh minh họa)

Thượng tá, bác sĩ Nguyễn Huy Hoàng - Trung tâm oxy cao áp thuộc Trung tâm nhiệt đới Việt Nga, Bộ Quốc Phòng khuyến cáo cách để tự phòng và chống nhiễm Covid-19.

1. Rửa tay đúng cách với xà phòng thông thường trước và sau ăn, sau khi sử dụng nhà vệ sinh, sau khi đi từ chỗ đông người về, sau khi chạm tay vào những chỗ như nút bấm thang máy, ATM, tay nắm cửa... Hạn chế tối đa việc đưa tay chạm vào mắt, mũi, miệng.

2. Ăn đủ chất dinh dưỡng, bổ sung vitamin và khoáng chất.

- Nhỏ mắt, nhỏ mũi bằng nước muối sinh lý (NaCl 0,9%) ngày 4-5 lần.

- Uống đủ nước, tốt nhất nên mang theo bình nước cá nhân, có thể thêm chút muối hoặc chanh hoặc bất cứ loại quả nào bạn thấy thích.

3. Quần áo bẩn nên giặt ngay, tránh để lâu trong phòng, nếu có máy sấy thì sấy khô ngay. Vệ sinh nhà cửa sạch sẽ, mở cửa mỗi khi có thể để không khí trong nhà thông thoáng.

- Nên xông phòng các loại tinh dầu tràm, quế, chanh bạc hà...

- Cân nhắc việc dùng đèn cực tím để sát trùng đồ đạc cá nhân (tuyệt đối không để tia cực tím tiếp xúc với cơ thể người).

4. Sử dụng găng tay và kính

- Xem xét việc sử dụng găng tay/kính mỗi khi đi ra ngoài, đặc biệt khi phải tới những nơi có nguy cơ cao.

- Đeo găng tay, kính là cách phòng chống rất hiệu quả, tuy nhiên việc sử dụng còn khá bất cập trong cuộc sống thường ngày.

5. Đeo khẩu trang

- Thực hiện đúng hướng dẫn đeo khẩu trang y tế của Bộ Y tế.

- Đeo liên tục nếu có các triệu chứng giống cảm lạnh. Nên đeo khi đi thang máy, xe bus,... khi đến các chỗ đông người.

- Cân nhắc việc sử dụng khẩu trang vải nếu nguy cơ thấp.

Lưu ý: Tác dụng của khẩu trang ngoài việc ngăn mầm bệnh, còn giúp hạn chế việc đưa tay lên chạm vào mũi, vào miệng rất nhiều.

6. Súc họng bằng các dung dịch sát khuẩn họng trước khi ra khỏi nhà và sau khi về nhà. Nếu được, có thể mang theo dung dịch sát khuẩn họng để súc khi thấy có nguy cơ lây nhiễm.

7. Hạn chế stress, suy nghĩ tích cực, lạc quan.

- Ngủ đủ giấc.

- Thể dục thường xuyên.

- Sự thoải mái về mặt tinh thần là yếu tố rất quan trọng để chống lại Covid-19.

Nhiều người tái nhiễm Covid-19

Trước việc nhiều người tái nhiễm Covid-19 sau thời gian khỏi bệnh, PGS.TS Hoàng Bùi Hải - Phó Giám đốc Bệnh viện điều trị người bệnh Covid-19 Đại học Y Hà Nội cho biết, có lác đác trường hợp tái nhiễm nhưng không quá nhiều.

"Cụ thể như có người trước Tết âm lịch nhiễm 1 lần sau nhiễm lại, có người trong vòng 1 tháng, có người tái nhiễm sau vài tháng… Trước đây nhiều người nhiễm chủng Delta, giờ phổ biến chủng mới Omicron, hai chủng khác nhau có miễn dịch một chút tuy nhiên không phải hoàn toàn, biến chủng liên tục thay hình đổi dạng, thay tính chất miễn dịch cơ thể không nhận diện được vẫn bị nhiễm lại", PGS.TS Hoàng Bùi Hải thông tin.

Tái nhiễm là trạng thái một bệnh nhân đã khỏi hẳn bệnh sau một thời gian vẫn bị mắc lại bệnh đó (Ảnh minh họa)

Bác sĩ Nguyễn Huy Hoàng - Trung tâm oxy cao áp Việt - Nga, Bộ Quốc phòng cho biết, một ngày ông tư vấn cho khoảng 100 F0, 5 - 10% trong số đó đã khỏi bệnh, song lại xét nghiệm dương tính sau 3 tuần đến một tháng. Bác sĩ nhận định, các bệnh nhân này có thể bị tái nhiễm biến chủng mới.

Bên cạnh đó, một giả thiết được bác sĩ Hoàng đưa ra là có thể lần xét nghiệm âm tính đầu tiên, bệnh nhân lấy mẫu không chuẩn hoặc có thể lúc này SARS-CoV-2 không còn trong dịch tỵ hầu nữa nhưng ở sâu trong phổi vẫn còn.

Sau khi biết âm tính, bệnh nhân không chú trọng bảo vệ sức khỏe, cơ thể yếu đi khiến virus vẫn còn trong phổi hoạt động trở lại, làm xuất hiện các triệu chứng và xét nghiệm cho thấy tái dương tính. Chính điều này khiến bệnh nhân nhầm tưởng họ tái nhiễm, trong khi thực tế chỉ là tải lượng virus còn dư kể từ lần nhiễm trùng ban đầu.

"Để chắc chắn là tái nhiễm, cần giải trình tự gen virus. Nếu gen virus khác nhau, tức có thể có một thay đổi trên bộ gen hoặc là hai biến chủng khác nhau và nuôi cấy thấy virus còn sống thì chắc chắn người này tái nhiễm", bác sĩ Hoàng nói.

Bác sĩ Trương Hữu Khanh - cố vấn Khoa Nhiễm thần kinh, Bệnh viện Nhi đồng 1 (TP.HCM) thông tin, nguyên tắc tái nhiễm là mang chủng khác. Nếu người bệnh hiện giờ phát hiện tái nhiễm thì khả năng mắc chủng Omicron.

"Nếu F0 mắc chủng Delta khỏi bệnh, nhiễm lại khả năng mắc Omicron nhưng nhẹ hơn", bác sĩ Khanh nói. 

Các bác sĩ khuyến cáo, người bệnh sau khỏi Covid-19 không nên chủ quan, các chủng khác nhau sẽ có thể lây nhiễm, người đã tiêm vaccine hay đã bị nhiễm vẫn phải thực hiện tốt 5K để đảm bảo mình không bị nhiễm và không phải trung gian lây nhiễm cho người khác. Những ai chưa tiêm vaccine nên tiêm đủ theo khuyến cáo.