Đau khớp ngón tay cái hay viêm khớp ngón tay không phải là bệnh lý nghiêm trọng nhưng lại gây khó khăn cho chúng ta trong những sinh hoạt hằng ngày. Trong đó, viêm khớp ngón tay cái là hình thức phổ biến nhất của bệnh viêm khớp ngón tay, có thể ảnh hưởng đến các khớp xương cơ bản, đó là phần gần cổ tay và phần thịt của ngón tay cái. Căn cứ vào các triệu chứng viêm khớp ngón tay cái thường gặp, người bệnh có thể nhận biết sớm để cải thiện kịp thời, tránh những hệ lụy lâu dài.
- Những gì bạn cần biết về bệnh đau thần kinh liên sườn
- 5 bài tập hiệu quả cho phụ nữ sau tuổi 40 để phòng tránh bệnh tật
1. Đau khớp ngón tay cái là bệnh gì?
Viêm khớp ngón tay có thể xảy ra ở bất kỳ ngón tay nào như viêm khớp ngón tay cái, viêm khớp ngón tay út,... Đây là tình trạng sụn nằm ở đầu các xương hình thành khớp ngón tay bị mòn đi hoặc thoái hóa, thường diễn ra từ từ trong nhiều năm. Với tình trạng đau khớp ngón tay cái viêm, các sụn bao phủ đầu xương bị giảm chất lượng, bề mặt trơn nhẵn của nó bị sần sùi. Khi các xương chà xát với nhau sẽ dẫn đến ma sát và tổn thương khớp. Các tổn thương khớp có thể dẫn đến sự tăng trưởng của các xương mới dọc theo 2 bên xương hiện có (cựa xương) hoặc có thể tạo ra khối u trên khớp ngón tay cái.
Viêm khớp ngón tay cái có thể gây ra cơn đau, sưng dữ dội đồng thời giảm sức mạnh và phạm vi chuyển động của tay, gây khó khăn khi thực hiện những nhiệm vụ đơn giản như vặn nắm cửa và mở lọ. Việc điều trị thường bao gồm kết hợp thuốc và nẹp. Viêm khớp ngón tay cái nặng có thể cần đến phẫu thuật.
2. Hiện tượng đau khớp ngón tay cái
Đau là triệu chứng đầu tiên và phổ biến nhất của viêm khớp ngón tay cái. Cơn đau có thể xảy ra tại gốc ngón tay cái khi bạn nắm, chụp bắt hay véo một vật nào đó hoặc dùng lực ngón tay cái.
Các dấu hiệu và triệu chứng khác có thể bao gồm:
- Sưng, cứng và đau ở gốc ngón tay cái
- Giảm sức mạnh khi véo hoặc nắm một vật nào đó
- Giảm phạm vi chuyển động tay
- Khớp tại gốc ngón tay cái to ra hoặc nhìn thấy cục xương
Bạn có thể gặp các triệu chứng khác không được đề cập. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào về các dấu hiệu bệnh, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ.
Khi nào bạn cần gặp bác sĩ?
Nếu bạn có bất kỳ dấu hiệu hoặc triệu chứng nêu trên hoặc có bất kỳ câu hỏi nào, xin vui lòng tham khảo ý kiến bác sĩ. Cơ địa mỗi người là khác nhau, vì vậy hãy hỏi ý kiến bác sĩ để lựa chọn được phương án thích hợp nhất.
3. Vì sao đau khớp ngón tay cái?
Đau khớp ngón tay cái thường xảy ra cùng với lão hóa. Chấn thương trước đó hoặc tổn thương khớp ngón tay cái cũng có thể gây viêm khớp ngón tay cái.
Với một khớp ngón tay cái bình thường, sụn bao phủ đầu xương, đóng vai trò như một lớp đệm và cho phép các xương trượt trơn tru lên nhau. Với viêm khớp ngón tay cái, các sụn bao phủ đầu xương bị giảm chất lượng và bề mặt trơn nhẵn của nó bị sần sùi. Do đó, khi các xương chà xát với nhau sẽ dẫn đến ma sát và tổn thương khớp.
Các tổn thương khớp có thể dẫn đến sự tăng trưởng của xương mới dọc theo hai bên của xương hiện có (cựa xương), có thể tạo ra khối u đáng chú ý trên khớp ngón tay cái.
*Những yếu tố nào làm tăng nguy cơ mắc viêm khớp ngón tay cái?
Có rất nhiều yếu tố làm tăng nguy cơ mắc viêm khớp ngón tay cái như:
- Nữ giới
- Trên 40 tuổi
- Béo phì
- Một số tình trạng di truyền như dây chằng khớp lỏng và các khớp bị biến dạng
- Chấn thương khớp ngón tay cái như gãy xương và bong gân
- Các bệnh làm thay đổi cấu trúc và chức năng bình thường của sụn như viêm khớp dạng thấp. Mặc dù viêm xương khớp là nguyên nhân phổ biến nhất gây viêm khớp ngón tay cái, viêm khớp dạng thấp cũng có thể ảnh hưởng đến khớp cổ – bàn ngón tay, thường ở mức độ nhẹ hơn so với các khớp khác của bàn tay.
- Các hoạt động và công việc tạo áp lực lên khớp ngón tay cái.
4. Chẩn đoán & điều trị
Những thông tin được cung cấp không thể thay thế cho lời khuyên của các chuyên viên y tế. Hãy luôn tham khảo ý kiến bác sĩ.
4.1. Chẩn đoán đau khớp ngón tay cái
Những thông tin được cung cấp không thể thay thế cho lời khuyên của các chuyên viên y tế. Hãy luôn tham khảo ý kiến bác sĩ. Trong khi khám, bác sĩ sẽ hỏi về các triệu chứng sưng đau khớp ngón tay cái và tìm kiếm dấu hiệu đáng chú ý trên các khớp.
Bác sĩ có thể giữ khớp cố định trong khi di chuyển ngón tay cái với áp lực tì vào xương cổ tay. Nếu chuyển động này tạo ra một âm thanh lạo xạo hoặc gây đau đớn hay cảm giác có sạn, sụn có khả năng đã bị mòn và xương cọ xát với nhau.
Các kỹ thuật hình ảnh, thường là chụp X-quang, có thể cho thấy những dấu hiệu của viêm khớp ngón tay cái, bao gồm:
- Các cựa xương
- Sụn bị mòn
- Mất khoảng trống của khớp
4.2. Cách điều trị đau khớp ngón tay cái
Trong giai đoạn đầu của đau khớp ngón tay cái, điều trị thường liên quan đến sự kết hợp các phương pháp không phẫu thuật. Nếu viêm khớp ngón tay cái nghiêm trọng, bạn có thể cần phẫu thuật.
4.2.1. Nẹp
Thanh nẹp có thể hỗ trợ khớp và hạn chế sự di chuyển của ngón cái và cổ tay. Bạn có thể chỉ cần đeo nẹp vào ban đêm hoặc suốt cả ngày lẫn đêm.
Nẹp có thể giúp:
- Giảm đau
- Cố gắng giữ khớp ở vị trí thích hợp khi thực hiện các động tác
- Cho khớp nghỉ ngơi
4.2.2. Thuốc
Để giảm đau, bác sĩ có thể khuyên bạn nên dùng:
- Các thuốc giảm đau không cần toa như acetaminophen (Tylenol, những biệt dược khác), ibuprofen (Advil, Motrin IB, những biệt dược khác) hoặc naproxen (Aleve)
- Các thuốc giảm đau theo toa như celecoxib (Celebrex) hoặc tramadol (Conzip, Ultram)
4.2.3. Tiêm thuốc vào khớp
Nếu thuốc giảm đau và nẹp không có hiệu quả, bác sĩ có thể tiêm corticosteroid vào khớp ngón tay cái của bạn. Tiêm Corticosteroid có thể giúp giảm đau tạm thời và giảm viêm.
4.2.4. Phẫu thuật
Nếu bạn không đáp ứng với các phương pháp điều trị hoặc nếu bạn chỉ có thể uốn cong và xoắn ngón tay cái, bác sĩ có thể khuyên phẫu thuật. Các lựa chọn bao gồm:
- Hợp nhất (kết xương làm cứng khớp). Xương ở khớp bị ảnh hưởng được hợp nhất vĩnh viễn. Khớp làm cứng có thể chịu trọng lực mà không bị đau, nhưng không còn tính linh hoạt.
- Định hình lại xương. Các xương ở khớp bị ảnh hưởng được thay đổi vị trí để sửa chữa biến dạng.
- Cắt xương hình thang. Một trong những xương ở khớp ngón tay (xương hình thang) được lấy ra.
- Hàn xương (làm cứng khớp): Nhằm mục đích loại bỏ cơn đau bằng cách cho phép các xương tạo thành khớp đó phát triển về phía nhau hoặc kết hợp với nhau tạo thành một khối xương đặc. Hàn xương có hiệu quả tốt trong việc điều trị đau và biến dạng khớp do viêm. Phương pháp này được sử dụng phổ biến cho khớp liên đốt gần và liên đốt xa, mang lại hiệu quả tốt hơn và đơn giản hơn so với việc cố gắng giữ chuyển động của khớp ngón tay bằng cách thay khớp;
- Thay khớp nhân tạo: Khi áp dụng thủ thuật thay khớp nhân tạo, bác sĩ sẽ dùng các khớp nhân tạo bằng nhựa hoặc kim loại để thay cho các khớp bị viêm. Khớp nhân tạo tạo thành một bản lề mới, cho phép khớp chuyển động tự do, đồng thời giảm đau đớn cho bệnh nhân.
Với trường hợp viêm khớp ngón tay cái nặng, các phương pháp trên không phát huy được hiệu quả như mong muốn, bệnh nhân có thể được chỉ định thực hiện phẫu thuật. Các phương pháp phẫu thuật thường được áp dụng trong điều trị viêm khớp ngón tay là:
Sau phẫu thuật, bệnh nhân có thể phải bó bột hoặc đeo nẹp ngón tay và cổ tay trong khoảng 6 tuần. Khi nẹp được lấy ra, người bệnh có thể cần vật lý trị liệu để lấy lại sức mạnh và độ linh hoạt của ngón tay.
Những ca phẫu thuật đều có thể được thực hiện trên cơ sở ngoại trú. Sau khi phẫu thuật, bạn có thể cần bó bột hoặc đeo nẹp ngón cái và cổ tay khoảng sáu tuần. Khi nẹp được lấy ra, bạn có thể cần vật lý trị liệu để giúp bạn lấy lại sức mạnh và độ linh hoạt của ngón tay cái.
>>> Xem thêm:
- Chuyện gì xảy ra nếu bạn đau khớp ngón tay giữa?
- Đau khớp ngón tay trỏ: Bệnh nhỏ trở ngại lớn
5. Những thói quen sinh hoạt nào giúp bạn không còn đau nhức khớp ngón tay cái
Lối sống và các biện pháp khắc phục tại nhà sau có thể giúp bạn đối phó với viêm khớp ngón tay cái:
- Sửa đổi các dụng cụ cầm tay. Xem xét việc mua các thiết bị thích hợp như dụng cụ mở hộp, chìa khóa xoay và dây kéo lớn, được thiết kế cho những người có sức tay hạn chế. Thay thế nắm cửa truyền thống mà bạn phải nắm bằng loại đòn bẩy.
- Chườm lạnh. Chườm lạnh khớp 5-15 phút vài lần mỗi ngày có thể giúp giảm sưng và đau.
Nếu được phát hiện sớm, tình trạng đau khớp ngón tay cái có thể được điều trị nhanh chóng với chi phí thấp, ít nguy cơ xảy ra biến chứng. Vì vậy, khi có biểu hiện sưng, đau ngón tay, tốt nhất bệnh nhân nên sớm đi thăm khám để được chẩn đoán chính xác về tình hình sức khỏe của mình và có phương hướng điều trị kịp thời, hiệu quả.