Cơm lam chỉ khác một chút so với những loại cơm gạo khác. Chúng có vị tương tự như lúa mì, nhưng hơi ngọt và có mùi hăng nhẹ. Điểm đặc biệt là chúng có giá trị dinh dưỡng đáng gờm.
- Vì sao chúng ta có cảm giác như 'rơi từ trên cao' khi đang ngủ?
- Bị đầy hơi, chướng bụng hay táo bón, chỉ cần day bấm 5 huyệt vị "vàng mười" này là xong!
Cơm lam là một loại cơm giàu dinh dưỡng được làm từ gạo nếp cùng nhiều nguyên liệu khác, được nướng chín trong đốt tre già. Nếu bạn có dịp lên miền núi phía Bắc, đi du lịch ở những khu vực Tây Bắc... sẽ thấy món ăn được mệnh danh là đặc sản của đồng bào miền núi này vô cùng phổ biến. Cơm lam chỉ khác một chút so với những loại cơm gạo khác. Chúng có vị tương tự như lúa mì, nhưng hơi ngọt và có mùi hăng nhẹ. Điểm đặc biệt là chúng có giá trị dinh dưỡng đáng gờm.
Cơm lam không chứa gluten, khi nấu chín có độ ẩm, dẻo và dai. Nó là nguồn thực phẩm chính của người dân tộc với giá trị dinh dưỡng cao so với cả gạo và lúa mì.
Cơm lam có giá trị dinh dưỡng cao đến mức nào?
Nghiên cứu của y học hiện đại cho thấy, trong cơm lam có vừng, lạc rất giàu canxi (5,0 mg%), sắt 9,2 (mg%), phốt pho (18,0 mg%), axit nicotinic (0,03 mg%), vitamin B1 (0,1 mg%), caroten (12,0 mg %) và riboflavin 36,3 (g%) cùng với các axit amin thiết yếu quan trọng. Nó cũng là một nguồn cung cấp chất chống oxy hóa tốt như axit linoleic và axit palmitic.
Công dụng của cơm lam được y học hiện đại công nhận
Tốt cho khả năng sinh sản
Một nghiên cứu đăng tải trên Healthline chỉ ra rằng, khi cho chuột cái ăn hạt lạc, đậu, chúng hoạt động tình dục mạnh mẽ hơn và cho ra "sản phẩm" dồi dào hơn. Điều này cho thấy ăn cơm lam có vừng, lạc có thể gây ra sự thay đổi ở mức độ nhiễm sắc thể và cải thiện khả năng sinh sản ở người.
Dầu chiết xuất từ đậu, lạc cũng có thể giúp điều trị các rối loạn nội tiết và trao đổi chất - nguyên nhân chính gây vô sinh ở nữ giới.
Có thể góp phần ngăn ngừa bệnh tiểu đường
Cơm lam chứa hàm lượng axit linoleic dồi dào. Đây là một chất chống oxy hóa mạnh. Như chúng ta đã biết, hội chứng buồng trứng đa nang hay PCOS có thể gây ra chứng không dung nạp glucose và làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường. Do đó, ăn cơm lam có thể giúp cải thiện chức năng phóng noãn ở phụ nữ bị PCOS và ngăn ngừa sự xuất hiện của bệnh tiểu đường.
Tăng cường sức khỏe của xương
Viêm là nguyên nhân chính gây ra các tình trạng mãn tính như viêm khớp dạng thấp. Đây là một căn bệnh ảnh hưởng đến khớp và xương. Trong cơm lam có chứa một số lượng lớn các hợp chất hoạt tính sinh học như flavonoid, alkaloid và polysaccharides được biết là có các hoạt động chống viêm và chống oxy hóa. Nó có thể giúp giảm các cytokine gây viêm và kiểm soát đau khớp, thấp khớp và đau lưng.
5 loại thực phẩm có thể "rút mất" canxi của cơ thể cực nhanh, toàn món ngon bạn hay ăn hàng ngày và nếu chủ quan sẽ gây loãng xương, mất cơ bắp
Giảm cholesterol
Cơm lam chứa nhiều chất xơ và phytosterol, một loại sterol thực vật tương tự như cholesterol trong cơ thể người. Phytosterol làm giảm mức độ cholesterol xấu (LDL) bằng cách ngăn chặn sự hấp thụ của chúng. Ngoài ra, chất xơ trong cơm lam giúp tạo cảm giác no, từ đó giảm cholesterol hiệu quả hơn.
Kiểm soát huyết áp
Các vấn đề về nội tiết tố và cholesterol cao là nguyên nhân chính gây ra huyết áp. Cơm lam có hiệu quả trong việc điều trị rối loạn nội tiết do hoạt động chống oxy hóa của nó đồng thời giảm mức cholesterol do sự hiện diện của chất xơ dồi dào. Điều này có thể giúp giảm xơ hóa động mạch và quản lý huyết áp.
Thúc đẩy tâm trạng
Cơm lam được biết là có đặc tính điều chỉnh tâm trạng. Nó giúp giải phóng hai chất dẫn truyền thần kinh quan trọng là serotonin và dopamine giúp cải thiện tâm trạng và cải thiện các chức năng của não. Điều này là do gạo nâu được dùng để nấu cơm lam, vô cùng giàu dinh dưỡng.
Duy trì sức khỏe răng miệng
Cơm lam rất giàu vitamin B6. Loại vitamin thiết yếu này có thể giúp bảo vệ răng khỏi bị sâu hoặc vỡ do vi khuẩn và ngăn ngừa sâu răng hoặc viêm nha chu. Vitamin B6 cũng giúp răng chắc khỏe hơn.
Giảm ho
Một lượng phốt pho dồi dào trong cơm lam có thể giúp giảm các triệu chứng hô hấp như ho khó chịu và viêm họng. Phốt pho cũng được biết là có đặc tính chống bệnh tim và có thể giúp làm giảm các triệu chứng của bệnh hen suyễn mãn tính.
Ngăn ngừa sự thiếu hụt vitamin
Cơm lam chứa nhiều vitamin B thiết yếu, đặc biệt là B6 (pyridoxine). Vitamin này cần thiết cho việc sản xuất các tế bào hồng cầu, hoạt động của dây thần kinh và phát triển nhận thức. Sự thiếu hụt vitamin B6 ở cả người lớn và trẻ em có thể gây thiếu máu, co giật, Alzheimer và rối loạn nhận thức. Ăn cơm lam sẽ làm giảm tối đa nguy cơ mắc phải những chứng bệnh này.
Giàu protein
Các axit amin là thành phần cấu tạo của protein. Sự hiện diện của các axit amin trong cơm lam có thể giúp ngăn ngừa sự thiếu hụt chất dinh dưỡng này và các rối loạn liên quan như gan nhiễm mỡ, tăng trưởng và phát triển không đúng cách, các bệnh về da, tóc, móng và viêm nhiễm.
Tăng cường sức khỏe hệ tiêu hóa
Chất xơ đóng vai trò như nhiên liệu cho ruột và giúp tăng cường sức khỏe hệ tiêu hóa. Nó thúc đẩy sự di chuyển của các chất cặn bã trong ruột, giúp phân dễ đào thải ra ngoài hơn, do đó có lợi cho hệ tiêu hóa. Trong khi đó, cơm lam chứa nhiều chất xơ nên có thể coi đây là món cơm xứng đáng có mặt trong chế độ ăn uống lành mạnh để cải thiện tiêu hóa.
Lưu ý khi ăn cơm lam để tốt cho sức khỏe
Theo PGS.TS Nguyễn Thị Lâm (Nguyên Viện phó Viện Dinh dưỡng quốc gia), gạo nếp là nguyên liệu thường được sử dụng để nấu cơm lam. Đây là loại gạo thơm ngon nhưng khi ăn cần điều độ bởi cơm nếp giàu năng lượng hơn. Việc tùy tiện ăn đồ nếp có thể khiến chị em bị thừa cân, béo phì, khó giữ được vóc dáng như mong muốn.
"Trong 100g gạo nếp có 344 calo, trong khi cùng 100g gạo tẻ có 350 calo. Nhưng khi ăn cùng một bát, với cơm nếp sẽ có lượng nhiều hơn do bản chất hạt dẻo, dính nên vô tình bị nén xuống còn bát cơm tẻ lại có độ rời rạc. Đó chính là lý do người ta ăn cơm nếp có cảm giác no hơn và béo hơn khi ăn cơm tẻ. Thực chất, nếu hiểu bản chất và ý thức được lượng cơm nạp vào thì chúng ta sẽ không thấy sự khác nhau này", chuyên gia nhận định.
Do đó, khi ăn cơm lam cần ăn điều độ để nạp dinh dưỡng, đem lại nhiều lợi ích sức khỏe. Mặc dù cơm lam ngon bổ nhưng cũng nên tránh ăn nhiều, tránh béo phì. Đây là điểm cần nhấn mạnh, nhất là đối với cánh chị em phụ nữ.