Kỹ năng con bạn cần có khi vào lớp một

Dưới đây là một số kỹ năng cha mẹ nên chuẩn bị và hoàn thiện cho con khi bé bước vào tuổi lên 6, theo gợi ý của tiến sĩ Vũ Thu Hương, giảng viên khoa Tiểu học trường đại học Sư phạm Hà Nội:

1. Tự chăm sóc bản thân khi ở nhà

Cha mẹ cần nghiêm túc kiểm điểm xem con đã học hết các kĩ năng tự chăm sóc bản thân hay chưa: Tự xúc ăn, đói biết lấy đồ ra ăn, tự tắm, đi vệ sinh biết lau rửa sạch sẽ, biết thay quần áo và tự giặt sạch, ở nhà một mình biết tránh các vật dụng nguy hiểm… Nếu con còn thiếu những kĩ năng nào, cha mẹ cần phải bổ sung ngay. Cách thức kiểm tra là cho con ở nhà một mình lúc độ 10 phút, rồi tăng lên 30 phút, nếu con vẫn ổn thì cha mẹ có thể yên tâm.

2. Giao tiếp lễ phép, lịch sự

Các bé đến tuổi đi học là cần phải biết giao tiếp lịch sự. Cha mẹ kiểm điểm xem mình đã là tấm gương nghiêm túc về việc này chưa. Nếu cha mẹ còn xưng hô mày tao, nói tục chửi bậy, nói trống không… thì ngay lập tức sửa chữa. Bởi cha mẹ dạy con chào mà tự mình không chào thì con cũng chẳng nghe theo đâu.

3. Hỏi đường, nhờ vả khi gặp khó khăn

Cha mẹ đừng nghĩ đơn giản nhé. Nếu hôm nào cha mẹ đón con muộn, con gặp khó khăn thì sẽ rất đáng lo ngại. Nếu con biết cách nhờ người lớn mà con gặp ở ngoài thì con sẽ chủ động hơn nhiều, ví dụ biết cách mượn điện thoại của một phụ huynh bất kỳ để gọi cho mẹ hay biết nhờ người dắt qua đường.

4. Chơi hòa đồng với bạn bè

Vào lớp 1, con phải làm việc theo nhóm rất nhiều. Nếu con luôn ích kỷ, không bao giờ chia sẻ đồ chơi, tính nết hay cáu gắt chắc chắn sẽ bị các bạn trong lớp tẩy chay. Trẻ con sống bản năng, chúng thích thì chơi, không thích thì chúng đuổi. Vì thế, hãy chuẩn bị sẵn cho con những kỹ năng chơi hòa đồng, nhường nhịn bạn bè. Đi học, con sẽ có thế giới riêng của con và sẽ yêu lớp học.

5. Hoàn thành công việc được giao

Vào lớp 1, sẽ có bài tập về nhà hay bài tập cuối tuần vì thế, cha mẹ nên tập cho con thói quen hoàn thành tốt công việc được giao.

Để tập dượt kỹ năng này, cha mẹ có thể giao việc cho con và yêu cầu hoàn thành trong một thời gian ngắn nào đó. Ví dụ: trong 30 phút, con phải gấp hết chỗ quần áo này, nếu không sẽ bị phạt. Hoặc trong 1 giờ, phải dọn sạch nhà cửa, nếu không sẽ không được đi chơi. Cha mẹ tuyệt đối không giúp con làm, để con quen với trách nhiệm phải tự làm một mình và sau này sẽ không mè nheo bố mẹ.

Khi con làm, cha mẹ nên yêu cầu con làm việc nghiêm túc, tập trung. Làm quen với thời khóa biểu có một công việc đều đặn hàng ngày sẽ giúp con quen dần với công việc căng thẳng là đi học.

6. Tự thức dậy khi có tiếng chuông đồng hồ

Ở lớp mầm non, đi học vẫn chưa bị ép thời gian. Tuy nhiên, cha mẹ nên đặt đồng hồ và gọi con dậy theo chuông cho con quen dần với việc phải thức dậy theo giờ quy định. Đồng thời tập cho con dậy sớm và đi ngủ sớm. Thói quen này sẽ vô cùng có lợi cho con khi con bước vào tiểu học.

7. Thực hiện những công việc bắt buộc mà mình không thích

Trẻ tuổi này được chiều nên rất tùy hứng. Tuy nhiên, cha mẹ cũng nên yêu cầu con thực hiện những gì con phải làm chứ không phải con thích làm. Sự khó chịu, bực bội do bị ép buộc sẽ khiến trẻ dễ nổi cáu. Giúp trẻ bình tĩnh và kiên nhẫn thực hiện nhiệm vụ khó chịu là cách hay nhất để con chống lại cảm giác chán học sau này. Cha mẹ có thể xem con ghét gì thì yêu cầu con làm việc đó trong một thời gian nhất định. Ví dụ: con ghét rửa bát thì cha mẹ yêu cầu con rửa một bữa/ngày với sự trợ giúp của mẹ. Cách đó sẽ giúp con dần dần hiểu được “Đời không như là mơ”.

8. Sử dụng nhà vệ sinh công cộng

Nhà vệ sinh ở trường tiểu học sẽ không giống nhà vệ sinh ở trường mầm non, tức là không có sẵn trong lớp học. Khi có nhu cầu, trẻ sẽ phải tìm đúng và nhanh nhà vệ sinh. Thực tế nhiều học sinh tiểu học ngại ra nhà vệ sinh công cộng nên cố nhịn chờ lúc về nhà.

Ngay bây giờ cha mẹ có thể tập cho con bằng cách khi đưa con đi chơi ở những nơi công cộng như công viên, nhà hàng, cha mẹ nên cho con tự tìm vị trí nhà vệ sinh. Nhớ dặn con đi vệ sinh xong dội nước và giữ vệ sinh chung.

9. Giữ gìn đồ dùng học tập

Một “tội” rất phổ biến của học sinh lớp 1 khiến cha mẹ và thầy cô vô cùng phiền lòng chính là phá đồ dùng học tập. Điều này hoàn toàn dễ hiểu vì những đồ dùng đó quá mới lạ với trẻ. Trẻ không hiểu rõ cách thức sử dụng cũng như lợi ích của từng đồ dùng nên tò mò khám phá và làm hỏng. Hơn nữa, do chưa quen với việc quản lý tài sản riêng, trẻ rất dễ làm mất đồ dùng.

Để tránh lãng phí, đồng thời dạy trẻ kỹ năng bảo vệ đồ dùng học tập, cha mẹ cần dạy con cách tự bảo quản đồ dùng ngay từ lớp lá. Cha mẹ giao cho con một món đồ nào đó để con bảo quản khi đi học, ví dụ: bút chì mầu, thước kẻ... Nếu tan học, con về nhà, đồ dùng đó vẫn còn nguyên vẹn, sạch đẹp thì cha mẹ hãy khen ngợi. Còn nếu con làm mất hay hư hỏng món đồ đó, cha mẹ hãy phạt nhẹ cho con nhớ.

Cha mẹ cũng cần có một buổi hướng dẫn con sử dụng toàn bộ các vật dụng lớp 1 mà cha mẹ đã cùng con đi mua. Hướng dẫn con đặt tay làm sao để không bị quăn mép, nát vở. Yêu cầu con phải giữ vở cho sạch đẹp.

10. Chơi thể thao thường xuyên

Duy trì một môn thể thao yêu thích cho con là cách hay nhất để con phát triển cơ thể hoàn chỉnh, khỏe mạnh. Hơn nữa, thể thao còn giúp con xả stress.

Tiến sĩ Vũ Thu Hương nhận xét, việc đưa trẻ đến trường từ trước đến nay vẫn là đủ tuổi thì đi học. Rất ít cha mẹ quan tâm đến các kĩ năng trên khi đưa con đến trường. Chị cho rằng, nếu làm một bảng tổng hợp các kĩ năng con phải học từ 0 tuổi đến lúc đi học, chắc chắn con vất vả và bận rộn hơn cả thời gian học tập sau này. Chị "tha thiết mong các cha mẹ đừng hành con bằng việc dạy chữ hay dạy tiếng Anh thời gian này. Hãy tập trung vào kĩ năng sống" Bởi giúp con hiểu và tiếp nhận tốt tức là cha mẹ đã giúp con bước vào lớp 1 vững vàng.