Phát hiện sớm những dấu hiệu này kịp thời ngăn chặn chứng ậm phát triển ngôn ngữ ở trẻ

Nuôi dạy con 30/09/2022 07:50

Chậm phát triển ngôn ngữ là khi trẻ gặp khó khăn trong việc hiểu hoặc sử dụng ngôn ngữ nói. Những khó khăn này là không bình thường đối với lứa tuổi của đứa trẻ.

Chậm phát triển ngôn ngữ là gì?

Phát hiện sớm những dấu hiệu này kịp thời ngăn chặn chứng ậm phát triển ngôn ngữ ở trẻ - Ảnh 1
Ảnh minh họa: Internet

Những khó khăn có thể gặp phải với con khi bị chậm phát triển ngôn ngữ như:

  • Phản ứng với ngôn ngữ
  • Hiểu các từ hoặc câu
  • Nói những từ đầu tiên hoặc học từ
  • Ghép các từ lại với nhau để tạo thành câu
  • Xây dựng vốn từ vựng.

Một số chậm phát triển ngôn ngữ có liên quan đến các tình trạng như tự kỷ, hội chứng Down và điếc hoặc mất thính lực. Nhưng nhiều sự chậm trễ ngôn ngữ là do tự xảy ra.

Chậm phát triển ngôn ngữ, rối loạn ngôn ngữ hay rối loạn ngôn ngữ phát triển?

Chậm phát triển ngôn ngữ khác với rối loạn ngôn ngữ hoặc rối loạn phát triển ngôn ngữ.

Rối loạn phát âm là khi trẻ gặp khó khăn khi phát âm các âm trong từ. Điều này có thể làm cho bài phát biểu hay cách nói của con khó hiểu, mặc dù bé hiểu các từ và câu và có thể hình thành các cụm từ và câu theo đúng cách.

Phát hiện sớm những dấu hiệu này kịp thời ngăn chặn chứng ậm phát triển ngôn ngữ ở trẻ - Ảnh 2
Ảnh minh họa: Internet

Nếu trẻ chậm phát triển ngôn ngữ mà không thuyên giảm, đó có thể là dấu hiệu của rối loạn phát triển ngôn ngữ. Trẻ bị rối loạn phát triển ngôn ngữ gặp khó khăn trong việc hiểu và / hoặc nói ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày của chúng.

Trẻ bị rối loạn ngôn ngữ không nhất thiết bị chậm phát triển ngôn ngữ hoặc rối loạn ngôn ngữ phát triển. Và không phải tất cả trẻ chậm phát triển ngôn ngữ đều gặp vấn đề về khả năng nói.

Trẻ em được nuôi dưỡng trong các gia đình song ngữ hoặc đa ngôn ngữ có thể học ngôn ngữ chậm hơn so với trẻ chỉ nói một ngôn ngữ. Đây không được coi là chậm phát triển ngôn ngữ. Trẻ em song ngữ trong độ tuổi đi học có thể học đọc và viết tiếng Anh giống như các bạn cùng lứa tuổi.

Dấu hiệu chậm phát triển ngôn ngữ ở các độ tuổi khác nhau

Trẻ em phát triển ngôn ngữ với tốc độ khác nhau. Vì vậy, so sánh con bạn với những đứa trẻ khác cùng tuổi có thể không giúp bạn biết liệu con bạn có bị chậm phát triển ngôn ngữ hay không.

Đó là lý do tại sao tốt nhất bạn nên tìm kiếm lời khuyên chuyên môn nếu bạn thấy bất kỳ dấu hiệu nào sau đây ở trẻ ở các độ tuổi khác nhau.

Đến 6 tháng

Con của bạn không:

  • cố gắng sử dụng giao tiếp bằng mắt
  • nhìn bạn khi bạn gọi tên bé
  • quay sang nhìn các đối tượng khi bạn nói về chúng.

Đến 12 tháng

Phát hiện sớm những dấu hiệu này kịp thời ngăn chặn chứng ậm phát triển ngôn ngữ ở trẻ - Ảnh 3
Ảnh minh họa: Internet

Con của bạn không:

  • chơi các trò chơi theo lượt như trò chơi có điều gì như luật cấm chảng hạn
  • cố gắng giao tiếp với bạn bằng âm thanh, cử chỉ và / hoặc lời nói
  • cố gắng liên lạc với bạn khi bé cần giúp đỡ hoặc muốn điều gì đó.

Đến 18 tháng

Con của bạn không:

  • trả lời các hướng dẫn và câu hỏi hàng ngày
  • ghép 2 từ lại với nhau, ví dụ: "Uống nhiều hơn" hoặc "Đi ra ngoài".

Đến 2 tuổi

Con của bạn không:

  • nói khoảng 50 từ khác nhau
  • ghép 2 từ trở lên với nhau, ví dụ: "Uống nhiều hơn", "Mẹ dậy" hoặc "Con cũng đi"
  • tạo ra các từ một cách tự nhiên, nghĩa là con bạn chỉ sao chép các từ hoặc cụm từ từ những người khác
  • đặt tên ít nhất một thứ gì đó với các sự vật xung quanh bé
  • trả lời các hướng dẫn và câu hỏi hàng ngày như "Đi giày của con đi", "Muốn uống gì không?" hoặc "Bố ơi mình đi đâu thế?"

Tình trạng chậm phát triển ngôn ngữ khá phổ biến ở lứa tuổi này. Cứ 6 trẻ thì có 1 trẻ có dấu hiệu chậm phát triển ngôn ngữ và được coi là "trẻ nói muộn". Nhưng đến 4 tuổi, hầu hết những đứa trẻ "nói muộn" đã bắt kịp những đứa trẻ khác cùng tuổi.

Khoảng 3 tuổi

Con của bạn không:

  • kết hợp các từ thành các cụm từ hoặc câu dài hơn, ví dụ: "Giúp con với mẹ" hoặc "Con muốn uống thêm"
  • trả lời các hướng dẫn và câu hỏi dài hơn như "Lấy giày của con và cất chúng vào hộp" hoặc " Con muốn ăn gì cho bữa trưa hôm nay?'
  • quan tâm đến sách
  • hỏi những câu hỏi

Từ 4-5 tuổi trở lên

Phát hiện sớm những dấu hiệu này kịp thời ngăn chặn chứng ậm phát triển ngôn ngữ ở trẻ - Ảnh 4
Ảnh minh họa: Internet

Một số trẻ vẫn gặp khó khăn về ngôn ngữ khi bắt đầu học mẫu giáo hoặc đi học. Nếu những khó khăn này không thể giải thích bằng những nguyên nhân khác như chứng tự kỷ hoặc mất thính giác, thì đó có thể là chứng rối loạn phát triển ngôn ngữ.

Ở lứa tuổi này, trẻ bị rối loạn phát triển ngôn ngữ có thể:

  • đấu tranh để học từ mới và trò chuyện
  • sử dụng những câu ngắn, đơn giản và thường bỏ đi những từ quan trọng trong câu
  • chỉ trả lời một phần của hướng dẫn
  • đấu tranh để sử dụng thì quá khứ, hiện tại hoặc tương lai đúng cách 
  • khó sử dụng các từ phù hợp và thay vào đó hãy sử dụng các từ chung chung như "thứ' hoặc "cái đó"
  • không hiểu nghĩa của từ, câu hoặc nội dung câu chuyện

Ở mọi lứa tuổi

Con bạn:

  • đã được chẩn đoán khiếm thính, chậm phát triển hoặc hội chứng mà ngôn ngữ có thể bị ảnh hưởng, ví dụ: tự kỷ, hội chứng Down
  • ngừng làm những việc mà bé đã từng làm, ví dụ: bé ngừng nói.

Trẻ em gặp khó khăn về ngôn ngữ cần được giúp đỡ càng sớm càng tốt. Nếu bạn lo lắng, hãy tin vào bản năng của bạn và nói chuyện với bác sĩ đa khoa, y tá sức khỏe trẻ em và gia đình, giáo viên của con bạn hoặc một nhà nghiên cứu bệnh học về ngôn ngữ. 

Nơi nhận trợ giúp về chứng chậm phát triển ngôn ngữ

Phát hiện sớm những dấu hiệu này kịp thời ngăn chặn chứng ậm phát triển ngôn ngữ ở trẻ - Ảnh 5
Ảnh minh họa: Internet

Nếu bạn cho rằng con mình gặp khó khăn với ngôn ngữ, hãy nói chuyện với chuyên gia. Ví dụ, bạn có thể nói chuyện với:

  • giáo viên hoặc nhà giáo dục tại trung tâm giáo dục sớm, trường mầm non hoặc trường học của con bạn
  • một nhà bệnh lý học lời nói
  • một nhà thính học
  • bác sĩ gia đình hoặc bác sĩ nhi khoa
  • y tá sức khỏe trẻ em và gia đình
  • một  nhà tâm lý học 

Nếu bạn cho rằng khó khăn chính của con mình là hiểu và sử dụng ngôn ngữ, bạn có thể muốn đến gặp bác sĩ chuyên khoa âm ngữ. Các nhà nghiên cứu về ngôn ngữ có thể sử dụng các bài kiểm tra ngôn ngữ để đánh giá cách con bạn sử dụng từ ngữ và phản ứng với các yêu cầu, mệnh lệnh hoặc câu hỏi không.

Nếu bạn cho rằng con mình có thể bị lãng tai hoặc mất thính lực, tốt nhất bạn nên cho con mình đi kiểm tra thính lực bởi bác sĩ thính học. Mất thính lực có thể cản trở sự phát triển ngôn ngữ và giao tiếp của con bạn.

Hỗ trợ trẻ chậm phát triển ngôn ngữ

Nếu con bạn được chẩn đoán là chậm phát triển ngôn ngữ, chuyên gia y tế mà bạn đang làm việc có thể đề xuất các chương trình nhóm xây dựng kỹ năng ngôn ngữ. Chuyên gia cũng có thể giúp con bạn phát triển các cách giao tiếp khác, như sử dụng tranh ảnh, trò chơi và / hoặc sách.

Chuyên gia có thể cung cấp cho bạn các chiến lược mà bạn có thể sử dụng ở nhà để giúp con bạn giao tiếp. Điều này có thể bao gồm việc cho con bạn nhiều thời gian để bắt đầu cuộc trò chuyện. Bạn cũng có thể giúp con mình bằng cách phản hồi và mở rộng nỗ lực giao tiếp của chúng, cho dù đó là bằng lời nói, hành động hay âm thanh.

Nguyên nhân chậm phát triển ngôn ngữ

Hầu như không biết điều gì gây ra sự chậm phát triển ngôn ngữ trong hầu hết các trường hợp. Nhưng chúng ta biết rằng chậm phát triển ngôn ngữ có xu hướng xảy ra trong các gia đình.

Phát hiện sớm những dấu hiệu này kịp thời ngăn chặn chứng ậm phát triển ngôn ngữ ở trẻ - Ảnh 6
Ảnh minh họa: Internet

Chậm phát triển ngôn ngữ có nhiều khả năng xảy ra:

  • những cậu bé
  • trẻ em có người thân trong gia đình có tiền sử chậm phát triển ngôn ngữ hoặc rối loạn giao tiếp
  • trẻ em bị rối loạn phát triển hoặc hội chứng như tự kỷ hay hội chứng Down
  • trẻ em đang có các vấn đề về thính giác và nhiễm trùng tai.

Đôi khi, chậm phát triển các kỹ năng ngôn ngữ có thể là dấu hiệu của rối loạn phát triển nghiêm trọng hơn bao gồm điếc hoặc mất thính giác, chậm phát triển, khuyết tật trí tuệ hoặc tự kỷ. Bạn hiểu con mình hơn ai hết. Nếu bạn lo lắng, hãy nói chuyện với bác sĩ gia đình của bạn hoặc một chuyên gia y tế càng sớm càng tốt.

Theo Raisingchildren

Không còn lo lắng với mẹo đơn giản này để chị em dễ dàng đối phó với cơn ốm nghén khi mang thai

Cảm giác mệt mỏi vào thời kỳ mang thai khiến bạn choáng ngợp. Từ cảm giác vui mừng vì được nuôi dưỡng một sinh linh mới trong cuộc sống đến đối phó với chứng mất ngủ, sưng mắt cá chân và ốm nghén, chín tháng mang thai không kém gì một chuyến đi tàu lượn siêu tốc đầy cả xúc với các mẹ bầu.

TIN MỚI NHẤT